Üsküdar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Seminerleri kapsamında "Liderlik Psikolojisi" başlıklı sunumunda başarılı liderlerin duygusal zekası yüksek, insan odaklı, iletişime açık, vizyon sahibi, cesur, motive edici özellikleri olduğuna dikkat çekti.
Klasik, karizmatik ve bilimsel olmak üzere üç liderlik modeli olduğunu belirten Prof. Dr. Tarhan, “Bir insanın liderliği hakkında karar verebilmek için o anki durumuna bakmamak gerekiyor. Geçmişine ve zaman içerisinde verdiği kararlara ve attığı adımlara bakmak gerekiyor” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Merkez Yerleşkesi Nermin Tarhan Konferans Salonu'nda düzenlenen seminere İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi öğrencileri ilgi gösterdi.
Prof. Dr. Arıboğan: “Liderlik psikolojisi, Politik Psikoloji’nin alanına giriyor”
Seminerin açılış konuşmasını yapan İTBF Dekanı Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, üniversitenin sadece derslerden ibaret olmadığını belirterek fakülte seminerlerinin bu açıdan çok önemli olduğunu söyledi. Prof. Dr. Arıboğan, “Hepimizin uzmanlık alanı dışındaki konulara da önem vermemiz, bunlarla ilgili sohbetlere ve konferanslara katılmamız çok önemli. Öğrenciyi gerçekten öğrenci yapan, üniversiteyi gerçekten üniversite yapan şey de bu. Dağarcığımızı çok disiplinli, birbiriyle etkileşim halindeki bilim alanlarından demleyebildiğimiz bilgilerden oluşturabilmemiz önemli. Liderlik psikolojisi aslında Politik Psikoloji’nin alanına giriyor ki Politik Psikoloji, üniversitemizin butik anlamda psikoloji- psikiyatri alanındaki ağırlığını çok derinleştirebilen bir alan. Üniversitemizde de böyle bir merkez kurduk. Prof. Dr. Nevzat Tarhan, Politik Psikoloji anlamında da çok değerli bir isim. Siyaset psikolojisi üzerine hepimizin okuduğu, çalıştığı çok önemli belgelere imza atmış bir kişilik. Liderlik psikolojisi de politik psikolojinin en önemli alanlarından bir tanesi. Öğrencilerimizi Politik Psikoloji Merkezimizde çalışmaya da davet etmek istiyorum” diye konuştu.
Prof. Dr. Tarhan: “İnsanın kendi kendini yönetebilmesi liderliktir”
Üsküdar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Kişilik ve Liderlik Stratejileri” başlıklı sunumunda liderlik konusunun politik psikoloji alanının bir konusu olduğunu ancak günümüzde önemli bir dönüşüm yaşadığına işaret etti. Prof. Dr. Tarhan, “Paradigma dönüşümü yaşanıyor. Kavramlar çok değişti, bilimsel liderlik üzerinde duruluyor. Birçok farklı açı var. Psikoloji biliminin getirdiği verilerle bazı sentezler yaparak bunları sizinle paylaşacağım. Bakıyorsunuz bir konuda çok başarılı olan bir lider başka konularda çok büyük hatalar yapıyor. Liderlik beraberinde birçok sorumluğu getiriyor. Kendi kendinin lideri olamayan bir insan bir ailenin lideri olabiliyor mu? Mesela annelik liderliktir. Babalık bir liderliktir. İnsanın kendi kendini yönetebilmesi bir liderliktir. Lider denildiğinde çok ağır sorumluluğu olan büyük bir kaygı oluşturan bir kavram algılanır. Hâlbuki liderlik günlük hayatımızda her zaman bize lazım olan bir şey. Liderlik genellikle çok uzağımızda bir kavram gibi algılanır oysa öyle bir şey değildir. Karar veren herkes liderdir. Kendini yöneten herkes liderdir” dedi.
Liderlik çemberini döndüren güvendir
Liderlik çemberi denilen kavrama işaret eden Prof. Dr. Tarhan, bu çemberin ortasında güven duygusunun bulunduğunu belirterek “Bir çemberi döndüren eksendir. Liderlik çemberini de döndüren güvendir. Lider güven uyandırmıyorsa liderlik yapamıyor. Güven üzerine değerler eklenmiş. Tecrübe eklenmiş, yetkinlik eklenmiş. Bu durumsal kesit. Zamansal kesitte ise tekrarlayan hareketler, tutarlılık, sürdürülebilirlik gibi kavramlar yer alıyor. Deneyimlerde uzmanlık, hızlı çözüm oluşturabilme, kişiselleştirme, bakış açısı geliştirme, ihtiyaçları anlama, güvenilirlik gibi özellikler liderliğin özellikleri arasında yer alıyor” diye konuştu.
Einstein, başarılıydı ama iyi bir lider değildi
Nobel Fizik Ödüllü sahibi bilim insanı Einstein’ın başarılı, yetenekli ve zeki olmasına rağmen iyi bir lider olmadığını ifade eden Tarhan, “Yüksek zekâsı var, dahi, keman çalıyor ama duygusal zekâsı yerlerde sürükleniyor. Evliliğinin 10. Yılında eşine şöyle söylüyor; seninle evli kalmamı istiyorsan şikâyet etme, yemeğimi üç öğün odama getir, benden dostluk ve yakınlık bekleme diyor. Burada evde liderlik yapamamış, sonra ayrılmışlar. Başarılı ama mutlu değil, başarılı ama duygusal liderlik yapamamış. Bilimsel liderlik yapmış ama duygusal liderlik yapamamış” diyerek liderlikte duygusal zekânın önemine işaret etti. Duyguları kullanmanın liderlikte bu nedenle çok önemli olduğunu söyledi.
Üç tip liderlik var
Liderliğin klasik, karizmatik ve bilimsel olmak üzere üç tipinin olduğunu ifade eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, bu lider tiplerinin ödül ceza yönetimi, kriz yönetimi, motivasyon, inisiyatif kullanma, fikir üretme, tecrübeden faydalanma, bürokrasi ile ilişki, iletişim yöntemi, iş yapma biçimi, sorun çözme biçimi, planlama yeteneği gibi çok çeşitli konularda farklı yöntemler kullandığını kaydetti.
Klasik lider tavlayı, bilimsel lider satrancı sever
Lider tiplerinin iletişim yöntemlerine değinen Prof. Dr. Tarhan, “Her üç lider de çalıştığı insanlarla iyi ilişki kurar, onları sever ancak klasik lider duyguları çok önemsemez. Hata yapmamak için büyümez. Tavlayı sever. Karizmatik liderin dinleyiciliği zayıftır. İletişimde savaşmayı arzular, futbol oyununu sever. Hızlı büyür kaybedince tam kaybeder. Kendi duyguları önceliklidir. Bilimsel lider ise iletişimde empatiyi, hem kendi hem karşısındakinin duygularını önemser. Satrancı sever “ dedi.
Sorun çözme biçimlerinde de farklılıkların ortaya çıktığını ifade eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Klasik lider sorundan korkar, pansuman yöntemlerle soruna yaklaşır, köklü adım atmak istemez. Karizmatik lider sorundan korkmaz, cesurdur. Sorunu hemen kökten çözmek ister ve önleyici hekimliğe önem verir. Bilimsel lider ise koruyucu hekimliğe önem verir. Sorunun çözümü ile birlikte tekrarlanmamasına daha çok önem verir” diye konuştu.
Trump karizmatik, Fatih Terim karizmatik ve bilimsel lider
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, bir soru üzerine ise ABD Başkanı Donald Trump’un karizmatik lider tipinde olduğunu belirterek “Karizması var. Kendi şahsi birikimine, yüksek motivasyonu ve gayretiyle ciddi bir etkileme gücüyle belli bir noktaya gelmiş. Fatih Terim, zaman zaman takım başarısını yüceltiyor ama bireysel olarak baktığımız zaman kendini ön plana çıkaran bir tarzı var. Mesela takımın onu sevmesi, zaman zaman karizmatik zaman zaman da bilimsel liderliği kullandığını gösteriyor. Bir insanın liderliği hakkında karar verebilmek için o anki durumuna bakmamak gerekiyor. Geçmişine ve zaman içerisinde verdiği kararlara ve attığı adımlara bakmak gerekiyor. Bu özellikle kişinin özeleştiri yapabilme, eleştiriye tahammül gösterebilmesi o liderin bilimsel liderlik tipine uygun olduğunu gösterir. Eleştiriye kapalıysa daha çok karizmatik liderler oluyor. Bunlar çoğu zaman şanslı liderler oluyor. Doğru zamanda doğru yerde doğru kararlar verebiliyorlar. Klasik liderler ise bürokraside gördüğümüz lider tipleridir. Mevcudu korurlar, çok iyi çalışırlar. Misyon adamıdırlar. Ben burada bir elbise tarif ettim. Bunu kimlere giydirebilirseniz siz giydirin” diye konuştu.
Okunma : 5499
ÜHA